Cây Nhãn lồng(lạc tiên)

1.     Giới thiệu

-                Lạc tiên có tên gọi khác là chùm bao, dây nhãn lồng, dây lưới, mắm nêm, dây bầu đường, mỏ pỉ, quánh mon (Tày), co hồng tiên (Thái) tây phiên liên. Lạc tiên là loại dây leo, thân mềm, rỗng, có nhiều lông thưa. Lá mọc so le, 3 thùy, mép và hai mặt có lông mịn, tua cuốn cuộn tròn. Hoa màu trắng ở giữa tím nhạt, phần phụ hình sợi. Quả mọng màu vàng, ăn được

-                Lạc tiên được dùng làm thuốc an thần chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh. Nhân dân vẫn hay lấy ngọn non luộc ăn vào buổi chiều hoặc trước khi đi ngủ vài giờ.

2.     Lạc tiên có độc không?

-                Không độc

3.     Công dụng

-                Thuốc an thần, gây ngủ, chữa hồi hộp, bồn chồn

-                Chữa thần kinh suy nhược

-                Trị ho

-                Chữa phù thũng, viêm mủ da, ghẻ lở, ngứa, loét ở chân

-                Trị stress dai dẳng, mệt mỏi cơ thể

-                Người cao tuổi khó ngủ, thường đau nhức; phụ nữ hành kinh sớm hoặc phụ nữ sau mãn kinh dễ giận buồn có thể sử dụng đơn thuốc sau

-                Bài thuốc an thần, có tác dụng trợ tim, ngủ được êm, dịu thần kinh

-                Chữa Lỵ

-                Ngoài ra quả lạc tiên được dùng làm nước giải khát có tác dụng mát và bổ

4.     Bài thuốc

-                Thuốc an thần, gây ngủ, chữa hồi hộp, bồn chồn: Cây lạc tiên 50g, lá vông 30g, lá dâu tằm 10g, liên tâm 2,2g, đường 90g, nước vừa đủ 100ml, axít benzonic để bảo quản và cồn vừa đủ để hòa tan axít benzonic. Ngày dùng 2 - 4 thìa to, trẻ em 1 - 2 thìa cà phê. Uống trước khi đi ngủ làm thuốc an thần, gây ngủ, chữa hồi hộp, bồn chồn.

-                Chữa thần kinh suy nhược: Dùng dây, lá lạc tiên 8 - 10g, sắc uống trước khi đi ngủ.

-                Trị ho: Ngày dùng 3-15g, dạng thuốc sắc.

-                Chữa phù thũng, viêm mủ da, ghẻ lở, ngứa, loét ở chân: Dùng lá lạc tiên nấu nước tắm rửa.

-                Trị stress dai dẳng, mệt mỏi cơ thể: 300 gr lạc tiên tươi (cả lá, dây, quả), phơi 2 nắng (hoặc sao khử thổ vừa vàng) + 200 gr râu bắp vừa ngậm sữa (rửa sạch) + 100 gr rau má (sao khử thổ vừa héo), sắc chung với 500 ml nước có pha ¼ muỗng muối hạt, còn lại 200 ml nước, uống 2 lần/ngày trưa, tối. Liên tục 7 ngày sẽ an thần, chống stress.

-                Người cao tuổi khó ngủ, thường đau nhức; phụ nữ hành kinh sớm hoặc phụ nữ sau mãn kinh dễ giận buồn có thể sử dụng đơn thuốc sau: 500 gr chùm bao (cả rễ, dây lá, quả non), 300 gr hoa thiên lý, 100 gr lá mướp đắng non. Tất cả sao khử thổ, tán nhuyễn dạng bột, cho thêm 50 gr đậu xanh (để cả vỏ), rang chín, cũng tán nhuyễn. Mỗi ngày pha 3 muỗng canh vào 100 ml nước sôi để nguội, uống mỗi khi khát. Sau 10 ngày sẽ kết quả. Bệnh hạ huyết áp dùng đơn thuốc này cũng hiệu nghiệm.

-                Bài thuốc an thần, có tác dụng trợ tim, ngủ được êm, dịu thần kinh: Hạt sen 12g, Lá tre 10g, Cỏ mực 15g, Lá dâu 10g, Lạc tiên 20g, Vông nem 12g, Cam thảo 6g, Xương bồ 6g, Táo nhân sao 10g. Ðổ 600ml nước, sắc còn 200ml nước, uống ngày 1 thang.

-                Chữa lỵ: Dùng qủa nhãn lồng 60 g, rửa sạch, sắc lấy nước, pha thêm đường, chia 2 lần uống trước bữa ăn  (Theo sách "Phúc Kiến dân gian thảo dược").

-                Ngoài ra quả lạc tiên được dùng làm nước giải khát có tác dụng mát và bổ. Cách làm như sau: Quả chín (càng chín càng thơm 0,5kg), bổ đôi, nạo hết ruột, ép và lọc lấy dịch quả. Đường trắng 250g hòa với một lít nước đun sôi để nguội. Đổ dịch quả vào nước đường, trộn đều. Nước quả lạc tiên trứng có mùi thơm đặc biệt, vị hơi chua, chứa nhiều vitamin, nhất là vitamin B2.

5.     Tài liệu tham khảo

suckhoedoisong.vn, bacsi.com, nguyentampharma.com.vn, caythuocquy.com, Thanhnien.com.vn, benhvienhungha.vn, baomoi.com, Sức Khỏe & Đời Sống, vnexpress.net,…